زومجی

شخصیت دریم از گروه Endless که با نام مورفئوس هم شناخته می‌شود، تجسم شخصیتی مفهوم خواب و رویا است که شباهت زیادی با انسان دارد. او در قلمرویی که Dreaming نام دارد، ساکن است. او در این قلمرو می‌تواند جنبه‌های مختلف خیال یا فانتزی و واقعیت را در جهان کنترل کند. به‌نوعی می‌توان گفت که او بر جهان رویاها حکمرانی می‌کند. او شخصیت اصلی مثبت سری کتاب کمیک The Sandman که اثر محبوب نیل گیمن در شرکت ورتیگو محسوب می‌شود، است. مجموعه اصلی نیل گیمن برای 75 قسمت و از ماه ژانویه سال 1989 تا مارس 1996 منتشر شد.

شخصیت اصلی این مجموعه کمیک همین دریم یا مورفئوس بود که با نام‌های دیگری هم ظاهر می‌شود. او یکی از هفت عضو گروه Endless به حساب می‌آید. دیگر اعضای گروه Endless عبارت‌اند از دستینی، دث، دیزایر، دیسپِر، دلِریوم (همان دیلایت سابق) و دیستراکشن (که با نام The Prodigal هم شناخته می‌شود). مدتی پیش اعلام شد که شبکه نتفلیکس قصد دارد سریالی اقتباسی را براساس این شخصیت بسازد. از همین رو ما بر آن شدیم تا در قالب مقاله‌ای، معروف‌ترین شخصیت گروه Endless را به شما معرفی کنیم.

شخصیت دریم نه یک موجود زنده است نه یک خدا. دریم هم درست همانند خواهر خود، تجسم شخصیتی یک مفهوم انتزاعی است که شباهت زیادی به انسان دارد. در رابطه با مورفئوس می‌توان گفت که او، تجسم رویاها یا خود عمل رویا دیدن است. زمانی‌که اولین موجود زنده در جهان رویا دید، او متولد شد و تا زمانی هم که چیزی در این جهان رویا ببیند، موجودیت و زندگی او همچنان ادامه خواهد داشت. او در قالب و شکل هر کسی که رویای او را می‌بیند، ظاهر می‌شود.

یک بار یک مارشن یا مریخی او را به‌عنوان یک موجود انرژی‌گونه دید، یک گربه او را به شکل یک گربه دید، انسان‌ها او را دست همانند خودشان شکل انسان می‌بینند و غیره. در نظر انسان‌های مدرن، او یک گوت بلند و لاغر با موهایی تیره و پوستی رنگ پریده است؛ دقیقا شبیه همان ظاهری که خواننده اصلی گروه The Cure یعنی رابرت اسمیت دارد.

در معرفی کوتاهی از گروه The Endless می‌توان گفت که آن‌ها، هفت خواهر و برادر هستند. آن‌ها تجسم هفت نیروی اساسی و پایه‌ای مختلف موجودیت هستند. این خواهران و برادران به‌نوعی بدون سن و جاودان هستند و تقریبا توانایی انجام هر کاری را دارند. این هفت شخصیت، کاراکترهای مرکزی و محوری مجموعه کتاب کمیک محبوب شرکت Vertigo یعنی The Sandman بودند.

القاب و اسامی مستعار: موجود رویایی، دریم کینگ، دریم ویور، Kai"ckul، Lord L"Zoril، پادشاه خواب‌پیماها، مورفئوس، مورفی، پادشاه کابوس، Oneiros، پادشاه داستان‌ها، شیپر، سلطان خواب، سندمن و شاهزاده غروب.

تیم‌ها: The Endless.

متحدان: ایبل، Aristeas، بارناباس، کین، کالیوپه، کورینتیان، دنیل هال، دث، دلِریوم، دیزایر، دیسپر، دستینی، دیستراکشن، دوما، اتریگن، ایو، گریفن، هکتور هال، ایشتار، جد واکر، جان کنستانتین، کیلالا، لوسین، لوسیفر مورنینگ استار، مد هتی، مارشن من هانتر، متیو کیبل، مروین پامپکین هد، میراندا واکر، نادا، پرز ریکارد، رابرت گدلینگ، رز واکر، شیورینگ جمی، سوامپ تینگ و غیره.

دشمنان: الکس برگس، بروت، دیزایر، دکتر دستینی، فیوری، گلوب، کیلالا، لوسیفر مورنینگ استار، نادا، ریکارد مادوک، رودریک برگس و غیره.

مورفئوس توسط نیل گیمن، سم کیث و مایک درینگنبرگ خلق شد. او برای اولین‌بار در قسمت اول سری کتاب کمیک The Sandman ظاهر شد. در ابتدا، گیمن قصد داشت که مجموعه اصلی The Sandman را که توسط سایمون و کربی نوشته شده بود، احیا کند. بااین‌حال، ویراستار شرکت دی سی یعنی کارن برگر به او گفت که یک مجموعه کاملا جدید را از The Sandman بنویسد. قانون اول این ویراستار هم اینکه گیمن در صورتی می‌تواند این مجموعه را بنویسد که یک شخصیت کاملا جدید با یک ایده نو هم خلق کند. به همین ترتیب، شخصیت دریم از گروه Endless متولد شد. شخصیت دریم در 294 کتاب کمیک حضور داشته که تنها در قسمت 69 سری کتاب کمیک The Sandman به نام The Kindly Ones, Part 13 جان خود را از دست داده است.

شخصیت مورفئوس در طی این سال‌ها، چندین بار دستخوش تغییرات شد و تفاوت‌های زیادی در او به وجود آمد. با اینکه این کاراکتر در کتاب‌های مختلف شرکت دی سی کامیکس حضور داشت، اما بیشترین حجم تغییرات او، زمانی اعمال شد که نیل گیمن وظیفه نوشتن مجموعه اصلی را در دست داشت و خودش این تغییرات را به وجود آورد. در ابتدا، مورفئوس یک قهرمان نجیب محزون محسوب می‌شد. در این زمان، او با برخی از قهرمانان Greek Tragedy مقایسه می‌شد. او برخی اوقات در هنگام برخورد با اتفاقات خنده‌دار و طنز کند عمل می‌کند، گاها بی‌احساس است، اغلب اوقات نسبت به خودش وسواس دارد و در زمان فراموش کردن یا بخشیدن یک مورد کوچک، بسیار کند و آهسته است.

تقریبا در اواخر خط داستانی Brief Lives، دیزایر در رابطه با شخصیت دریم اینگونه صحبت کرد:

او لجوج، بدخلق و احمق است و فکر می‌کند که همه چیز را می‌داند. چیزی در رابطه با او وجود دارد که همیشه اعصاب من را به هم می‌ریزد.

زمانی‌که مجموعه The Sandman گیمن آغاز شد، مورفئوس به‌طور کاملا تصادفی و سهوا، توسط جادوگری به نام «رودریک برگس» ربوده شد. این جادوگر در تلاش بود تا خواهر بزرگتر دریم یعنی دث را بدزدد. او قصد داشت که با انجام این کار بتواند معامله‌ای انجام دهد و عوض آزاد کردن دث، قدرت و جاودانگی را به دست بیاورد. زمانی‌که دریم زمانی‌که دقیقا همین معامله به دریم هم پیشنهاد شد، او اصلا این پیشنهاد را نپذیرفت و در عوض با صبر بسیار زیاد منتظر ماند تا فرصت مناسب برای فرارش برسد و از آن‌جا برود. زمانی‌که برگس به خاطر کهولت سن جان خود را از دست داد، پسر او یعنی «الکساندر» راهش را ادامه داد و همچنان دریم را در فضایی قفل زندانی کرد و فرصتی برای فرار در اختیارش قرار نداد.

بعد از 70 سال صبر و زندانی بودن درون دایره جادویی برگس، یکی از نگهبانانی که نزدیک سلول جادویی دریم قرار داشت، به خواب فرو رفت. دریم هم این فرصت را غنیمت شمرد و به درون رویاهای نگهبان رفت تا از آن‌جا فرار کند. از همین طریق دریم کاری کرد تا الکس برگس به‌طور مداوم بیدار بماند و دیگر قدرت خوابیدن نداشته باشد و با همین کار، انتقام سخت خود را از او گرفت. بعد از انجام این کار، مورفئوس کم کم توانست راه خود را به سمت خانه‌اش که در مرکز قلمرو Dreaming قرار داشت، پیدا کند. او بعد از رسیدن به قلمرو‌اش متوجه شد که خانه‌اش دیگر آن خانه سابق نیست و تقریبا نابود شده است. چالش‌های اولیه‌ی او ساختن دوباره‌ی ملک و قلمرو خود، به دست آوردن دوباره‌ی ابزارهای گمشده‌ی خود و همچنین احاطه کردن تمام رویاها و کابوس‌هایی بود که در طی مدت زمان غیبتش، چه در قلمرو رویا و جه در دنیای واقعی به وجود آمده بود.

همین موارد باعث شد تا یک سری اتفاقات زنجیره‌ای رخ دهد که درنهایت منجر به نرم شدن شخصیت مورفئوس شود. زیرا او در تلاش بود تا بتواند دوباره قدرت‌های از دست رفته‌ی خود را بازگرداند. اینگونه نشان داده شده که مورفئوس پیش از دوران زندانی شدنش، به‌نوعی ظالم‌تر بود و اصلا به نقص‌های خودش توجه نمی‌کرد. به همین ترتیب، بخش زیادی از مجموعه سندمن، بیشتر از هر چیزی روی تمایل و خواسته مورفئوس نسبت به جبران کردن رفتارهای قدیم خود تمرکز داشت؛ به‌طور مثال کمک کردن به افرادی که در گذشته عاشق آن‌ها شده بود مانند کالیوپه و نادا. شاید همین تمایل مورفئوس نسبت به تغییر کردن و پیشرفت کردن بود که باعث شد تا پایان او کم کم به وجود بیاید و رنگ واقعیت به خود بگیرد.

در طی دوران این مجموعه، مورفئوس به‌طور مدام از ته قلب تلاش می‌کرد تا درک بهتری از خود و همچنین دیگر اعضای گروه Endless داشته باشد؛ به‌خصوص خواهر بزرگتر خود یعنی دث. اما درنهایت به خاطر غم‌انگیزترین عیب و نقص خود یعنی عدم توانایی درونی و ذاتی‌اش در پذیرش تغییر، نتوانست در این مأموریت شخصی موفق عمل کند و خیلی زود شکست خورد. این موضوع به‌گونه‌ای طعنه‌آمیز و کنایه‌دار است زیرا ماهیت رویاها به‌طور مداوم در حال تغییر کردن است و ارباب این رویاها اصلا قادر به تغییر کردن نیست. در ماجرای The Wake زمانی‌که متیوِ ریون از لوسیون پرسید: «چرا این اتفاق افتاد؟ چرا او اجازه داد که چنین اتفاقی رخ دهد؟»، لوسین اینگونه پاسخش را داد: «من فکر می‌کنم... برخی اوقات، شاید، یا یک نفر باید تغییر کند یا بمیرد و در پایان، شاید محدودیت‌هایی وجود داشته باشد که مشخص کند، او چقدر می‌تواند خودش را تغییر دهد».

به‌عنوان آخرین اتفاق طعنه‌آمیزی که در آخرین خط داستانی این مجموعه رخ داد، مورفئوس تبدیل به نسخه بهتری نسبت به خودش شد؛ نسخه‌ای که در آن، او مهربان‌تر شده بود، بیشتر از قبل می‌توانست دیگران را ببخشد و همچنین بهتر از قبل می‌توانست به دیگران عشق بورزد. در طی مدت زمانی‌که مورفئوس زندانی شده بود، چند رویای سرکش یعنی بروت و گلوب، نسخه دوران طلایی شخصیت سندمن را احیا کردند و او را به همراه همسر زنده و البته باردارش یعنی «هیپولیتا هال» یا همان فیوری در رویای یک کودک یتیم خاص که زندگی بسیار سختی داشت و مورد آزار و اذیت قرار می‌گرفت، زندانی کردند. جالب است بدانید که این کودک یتیم که «جد» نام داشت، خودش هم در یک زیرزمین زندانی شده بود. مدت زیادی طول نکشید که دریم از این ماجرا خبردار شد. به همین دلیل سندمن مرده را تبعید کرد.

او بعد از تبعید سندمن، جد را آزاد کرد و به هال گفت، بچه‌ای که در شکم خود دارد و آن را حمل می‌کند، مدت زیادی را در رویاها زندگی کرده است. او همچنین گفت که یک روز خود دریم به سراغ این کودک خواهد آمد. هنوز مدت زیادی از تولد این کودک نگذشته بود که خود دریم به ملاقات این کودک تازه متولد شده رفت و نام او را دنیل گذاشت. در یک برهه زمانی دیگر، دریم به خواهرش یعنی Delirium پیوست تا یک ماجراجویی و مأموریت را با یکدیگر برای The Prodigal انجام دهند؛ یکی از اعضای خانواده خودشان و گروه The Endless که قلمرو خود و همچنین مسئولیت‌هایش را ترک کرده بود. این عضو هم کسی نبود جز دیستراکشن.

این مأموریت و ماجراجویی درنهایت باعث شد تا آن‌ها به سراغ پسر دریم یعنی همان اورفئوس بروند؛ کسی که چندین هزار سال فقط به‌عنوان یک سر زنده بود و زندگی می‌کرد. دریم برای اینکه بتواند اطلاعات مفیدی در رابطه با محل دقیق استقرار دیستراکشن به دست بیاورد، قبول کرد که پسر خود را به قتل برساند. او با همین کار توانست، او را از زندانی طولانی مدتی که در آن قرار داشت، آزاد و راحت کند. از آنجایی که دریم خون پسر خود را ریخته بود و مرتکب فساد شده بود، به‌طور ناخواسته یک سری از وقایع فاجعه‌آمیزی را که به طرز وحشتناکی موجب عذابش می‌شدند، پشت سر هم تجربه کرد.

دریم، لوکی و پاک را که دو شخصیت افسانه‌ای محسوب می‌شدند و در قلمرو Dreaming پنهان شده بودند، به ماموریتی فرستاد. آن‌ها قرار بود تا در طی این مأموریت، دنیل را پیدا کنند و او را به قلعه دریم ببرند. آن‌ها قرار بود که با انجام این کار، چیزی را که دریم در اوایل این مجموعه به مادر دنیل گفته بود، تحقق ببخشند. حال این دو شخصیت برای انجام این کاری که به آن‌ها محول شده بود، دنیل را به آتش کشیدند، فانی بودن او را از بین بردند و با همین اقدام، کاری کردند که او تبدیل به یک موجود جاودانه شود. مادر دنیل یعنی همان هیپولیتا هال که متوجه شد کودکش ربوده شده است، دیوانه و مجنون شد. مدت بعد از ربوده شدن دنیل، مادر او به کمک یک جادوگر به نام «تسالی» که مدت بسیار زیادی را به‌عنوان یک انسان زندگی کرده بود، جستجوهای خود را آغاز کرد تا فرزند خود را پیدا کند.

هیپولیتا هال در عوض با «The Kindly Ones» برخورد کرد؛ جنبه انتقام‌آورِ سه سرنوشت. هال بعد از برخورد با The Kindly Ones، به آن‌ها پیوست. مورفئوس برای اینکه جلوی آن‌ها را بگیرد تا آن‌ها به‌طور کامل و دائمی قلمرو Dreaming را نابود نکنند، سرنوشت خود را پذیرفت و درنهایت، خواهر بزرگتر او یعنی دث، به سراغش رفت و کاری کرد تا او جان خود را از دست بدهد. درست در لحظه‌ای که مورفئوس در حال از دست دادن جان خود بود، دنیل تبدیل به دریم جدید شد. دنیل بعد از تبدیل شدن تمام قدرت‌های تجسم قبلی و همچنین دانش او را دریافت کرد. اما شخصیت او کمی با تجسم قبلی تفاوت داشت.

زمانی‌که این ماجراهای احیا و بیدار شدن و همچنین مراسم تشییع به پایان رسید، یکی از خدمتگزاران مورفئوس یعنی «ایبل» اینگونه توضیح داد که آن‌ها در حال گریه و زاری برای یک شخصیت نیستند، بلکه آن‌ها برای «یک دیدگاه خاص» عزاداری می‌کنند. بعد از اینکه بدن مورفئوس توسط خواهر خود به زندگی پس از مرگ فرستاده شد، دنیل هال تاج و تخت قلمرو Dreaming را به دست آورد و به همین ترتیب، تبدیل به تجسم جدیدی از رویا در گروه The Endless شد.

با اینکه دریم طول عمری تقریبا بی‌نهایت دارد اما اطلاعات خیلی کمی از گذشته دریم منتشر شده است و تقریبا هیچکس اطلاعات زیادی از او ندارد. اطلاعاتی هم که تا به امروز از او جمع‌آوری شده، در خط داستانی‌های مختلفی که در سری کتاب کمیک The Sandman نوشته شده بود، آشکار شده است. در یک برهه زمانی، او به ملکه یک قبیله آفریقایی و البته باستانی دل بست. با اینکه این ملکه هم احساساتی نسبت به دریم داشت، اما به طرز بدی دست رد به سینه او زد و اعلام کرد که اصلا مناسب انسان‌ها نیست که عاشق او و نژادی که او دارد، بشوند. از همین رو هم دریم، او را به خاطر این حرفش به جهنم محکوم کرد.

در دوران یونان باستان، دریم با یک میوز به نام کالیوپه ازدواج کرد. بعد از گذشت مدتی، ثمره این ازدواج فرزندی به نام اورفئوس بود؛ البته لازم به ذکر است که بعدها، کالیوپه از دریم خواست تا او را از اسارتی که در آن قرار داشت، آزاد و رهایش کند. او در برهه‌ای از زمان نخستین امپراتور روم یعنی آگوستوس سزار را راهنمایی کرد و به او مشاوره می‌داد. او همچنین با ویلیام شکسپیر قراری گذاشت که در ازای چیزی که می‌خواست، دو نمایشنامه به شکسپیر بدهد؛ هدیه‌ای بسیار خلاقانه و خاص که در مدت زمان بسیار طولانی‌ای دوام داشت و بعد از گذشت مدتی همچنان محبوبیت خودش را حفظ کرده بود.

در عوض، شکسپیر هم Midsummer Night’s Dream (رؤیای شب نیمه تابستان) و همچنین The Tempest (طوفان) را نوشت. نمایش اولی در سرزمین جن و پری اجرا شد. خود دریم اعلام کرده بود که قادر نیست داستانی را درباره خودش بنویسد. او حتی درباره این موضوع اینگونه توضیح داده بود: «من خودم شاهزاده داستان‌ها هستم، ویل، اما من هیچ داستانی از خودم ندارم. احتمالا هم هرگز نخواهم داشت». جالب است بدانید که دریم دوستی جاودانه به نام رابرت (هاب) گدلینگ داشت که هر صد سال یک بار به ملاقات او می‌رفت تا قراری دوستانه را با یکدیگر داشته باشند. او همچنین ماموری به نام «یوهانا کنستانتین» را به کشور فرانسه (بعد از انقلاب این کشور) فرستاد تا سرِ پسر خود یعنی اورفئوس را نجات دهد.

در برهه‌ای از زمان، مورفئوس با خواهران خود یعنی دیزایر و همچنین دیسپِر قراری گذاشت. آن‌ها قرار بود تا بر سر سرنوشت یک انسان با یکدیگر مبارزه کنند و ببینند که کدامشان از دیگری قدرتمندتر است. همین نبرد خواهر و برادری باعث شد تا جاشوا ادروارد نورتون تبدیل به امپراطور نورتون اول شود. درنهایت دریم این مبارزه را پیروز شد و دشمنی دیزایر را هم به دست آورد. در یک خط داستانی دریم توانست به واسطه خود لوسیفر، کلید ورود به جهنم را به دست بیاورد. اما بعد از شنیدن خواهش‌های بسیار زیاد، درنهایت کلید جهنم را دوباره به دو فرشته دیگر یعنی « Remiel» و «دوما» داد.

البته این اتفاق به خاطر دستور واضحی که خود The Presence اعلام کرده بود، انجام شد زیرا او نمی‌خواست قلمرو جهنم را حکومت کند و بالاخره این سرزمین نیاز به فرمانروا داشت. تمام این ماجراجویی‌های مختلف که به نظر می‌رسد ماجراهای تصادفی هستند، به طرز ماهرانه و استادانه‌ای از درون با یکدیگر ارتباط دارند. تمام این ماجرا وظیفه داشتند تا یک تصویر عمیق از شخصیت اصلی مثبت داستان یعنی مورفئوس به مخاطب ارائه کنند. هرچند که اطلاعات زیادی از این شخصیت در دست نیست، به جز همین داستان‌های کوتاه و ماجراهای زنجیره‌ای که رخ داده است.

آقا مقاله جدید داریم! یا به‌طور دقیق‌تر، یک سری مقاله جدید به اسم فلش‌بک. اول از هر چیز ببینیم اصلا فلش‌بک چیست و به چه موضوعاتی خواهد پرداخت؟ هدف ما در فلش‌بک، پرداختن به بازی‌هایی است که ممکن است بنا به دلایل مختلفی برای گروه خاصی از گیمرها ناشناخته یا کم‌تر شناخته شده باشند اما تجربیاتی هستند که هر گیمر یا عاشق بازی‌های ویدیویی، برای یک بار هم که شده باید به سراغ‌شان برود و از تجربه فوق‌العاده‌ای که ارائه می‌کنند لذت ببرد. برای فلش‌بک، پنج‌شنبه‌ها را انتخاب کردیم تا اگر بازی‌های معرفی‌شده باب میل شما بودند بخشی از آخر هفته گیمری‌تان را به آن‌ها اختصاص بدهید؛ راستی نگران هم نباشد چون بازی‌های معرفی‌شده در این سلسله مطالب اصلا و ابدا نیازی به کامپیوتر قدرتمند نخواهند داشت و همه می‌توانیم از بازی کردن آن‌ها لذت ببریم. نکته آخر هم اینکه فلش‌بک گاهی به بازی‌های قدیمی‌تر سر خواهد زد و گاهی هم سراغ بازی‌های مستقل سال‌های اخیر می‌رود و مخصوصا در مطالب مرتبط با بازی‌های قدیمی‌تر، کمی هم به تاریخچه آن ژانر خاص یا حتی خود بازی و استودیو سازنده‌اش خواهد بود. البته که شما هم به‌عنوان مخاطب اصلی این سری مطالب، می‌توانید بازی‌هایی را که دوست دارید در مورد آن‌ها صحبت کنیم پیشنهاد بدهید یا حتی بگویید که در فلش‌بک، بیشتر دوست دارید راجع به کدام جنبه‌های هر بازی بنویسیم. بدون معطلی بیشتر، سراغ قسمت اول فلش‌بک برویم که از شما چه پنهان صرفا براساس علاقه شخصی نویسنده انتخاب شده است!

فلش‌بک را با سری The Monkey Island یا به‌طور دقیق‌تر با نسخه The Secret of Monkey Island آغاز می‌کنیم؛ بازی که طبیعتا اولین بازی ماجراجویی حتی از نوع اشاره و کلیک هم نیست ولی برای من و خیلی‌های دیگر به‌نوعی عشق اول‌مان در بین بازی‌های این سبک به‌حساب می‌آید که باعث شد بعدها مثل به شکل غیرقابل کنترلی معتاد حل معما و ساعت‌ها غرق شدن در دنیای بازی‌های ادونچر اشاره و کلیک ساخته لوکاس آرتس شویم. اما پیدایش بازی‌های ماجراجویی، به چند سال قبل از مانکی آیلند برمی‌گردد؛ جایی که هنوز حتی گرافیک هم خیلی در بازی‌ها معنی نداشت و اکثر آثار این ژانر را بازی‌های ماجراجویی متنی تشکیل می‌دادند؛ بازی‌هایی که شاید امروزه خیلی عجیب و غریب به‌نظر برسند چون دروغ چرا شبیه هر چیزی بودند به جز تعریفی که ما الان از بازی‌های ویدیویی داریم! در این دست آثار که Zork نمونه مشهوری از آن‌ها است بازیکنان باید با خواندن متن و وارد کردن دستورها مختلف با بازی تعامل پیدا کرده و معما‌های آن را حل می‌کردند. شاید فکر کنید این تیپ بازی‌ها در زمان خودشان شاهکار‌های فراموش‌نشدنی بودند اما خیر! حتی در آن زمان هم با وجود تمام محدودیت‌ها خیلی از بازیکنان حوصله تجربه چنین بازی‌هایی را نداشتند و به همین دلیل هم بازی‌های ماجراجویی خیلی ژانر پرطرفداری نبودند. اما پس از گذشت چند سال و خب طبیعتا با پیشرفت‌های سخت‌افزاری، کم کم پای چیزی به اسم گرافیک به بازی‌های ویدیویی باز شد. ظهور استودیویی به اسم سیرا آنلاین خون تازه‌ای در رگ‌های ژانر ماجراجویی دمید و اولین بازی ادونچر آن‌ها به اسم Mystery House محصول سال 1980، به‌نوعی اولین بازی ادونچر گرافیکی به‌حساب می‌آید. البته حتی با وجود اضافه شدن چیزی به اسم جلوه‌های بصری و خارج شدن بازی از آن حالت متنی صرف، Mystery House بازهم خیلی بازی جذابی نبود ولی نمی‌توان منکر تاثیرش روی پیشرفت ژانر شد. سیرا آنلاین پس از اولین تجربه ادونچرش کماکان به ساخت بازی در این سبک علاقه‌مند بود و این علاقه بعدها به اثری به نام King"s Quest ختم شد؛ اثری که از نظر گرافیکی نسبت به زمان خودش عالی بود و به‌نوعی اولین بازی ادونچری به‌حساب می‌آید که در آن شاهد انیمیشن حرکات کاراکتر‌ها هم هستیم. محبوبیت نسبی کینگز کوئست باعث شد تا سیرا هم مثل خیلی از استودیو‌های امروزی، به دنباله‌سازی برای آن ادامه بدهد و حتی بازی‌های دیگری از سری کوئست مثل Space Quest هم ساخته شدند. با اینکه سیرا از جمله پیش‌گامان سبک ادونچر بود اما بازی‌هایش دو ایراد اساسی داشتند؛ اول اینکه کلا تعامل داشتن با آن‌ها کار سختی بود و دوم اینکه بازیکنان خیلی راحت ممکن بود در این بازی‌ها کشته و مجبور شوند همه‌چیز را از خیلی قبل‌تر یا حتی شروع بازی تکرار کنند؛ موردی که شاید به‌خودی خود یک اشکال نباشد اما در اکثر بازی‌های سیرا این مرگ و میر‌ها توجیه منطقی نداشتند و همین هم روی اعصاب بازیکنان بود و مثلا در نقد یکی از بازی‌های سیرا، یکی از منتقدین مشهور آن زمان گفت: «بازی‌های سیرا که قبلا تجربه‌های مفرحی بودند، الان بیشتر به ابزاری برای سنجش صبر و اعصاب بازیکنان تبدیل شده‌اند!» 

اما همزمان با شروع افت بازی‌های سیرا، در آن طرف لوکاس‌فیلم با سه‌گانه اصلی سری فیلم‌های استار وارز حسابی در دنیای سینما غوغا کرده بود و اصطلاحا پول پارو می‌کرد. در نتیجه در سال 1982، جرج لوکاس تصمیم گرفت تا برای تجربه چالش‌های جدید یک بخش مخصوص بازی‌های ویدیویی راه‌اندازی کند که با اسم LucasFilm Games شناخته می‌شد. این بخش ابتدا با آتاری همکاری داشت که بودجه ساخت بازی‌های آن‌ها را تأمین می‌کرد و ران گیلبرت، یکی از اولین اعضای لوکاس‌فیلم گیمز به‌حساب می‌آمد. بازی‌های اولیه این استودیو آثاری Ballblazer بودند و هدف کلی آن‌ها هم ساخت بازی‌هایی با فناوری‌های پیشرفته بود. اما یکی از مواردی که تاثیر زیادی روی پیشرفت لوکاس‌فیلم گیمز داشت، رایج‌تر شدن استفاده از ماوس در کامپیوتر‌ها بود. با اینکه این وسیله جانبی قدمت بیش‌تری دارد اما تقریبا اولین‌بار در سال 1984 و با کامپیوتر مک 128 بود که بودن آن درکنار کامپیوتر‌ها رایج‌تر شد و پس از آن تقریبا اکثر کامپیوتر‌ها همراه‌با ماوس بودند. این اتفاق، تاثیر زیادی روی بازی‌های ویدیویی گذاشت و بازیسازان لازم نبود دیگر فقط محدود به کیبورد باشند؛ در نتیجه کم کم ژانر جدیدی از بازی‌های ماجراجویی تحت‌عنوان اشاره و کلیک متولد شد که خیلی‌ها Deja Vu را اولین نمونه از این بازی‌ها می‌دانند. در همین راستا لوکاس‌فیلم گیمز، پس از ساخت چند بازی کم کم به سراغ ساخت آثار ماجراجویی رفت و اولین بازی آن‌ها در این ژانر Labyrinth به‌حساب می‌آمد که براساس فیلمی با همین نام ساخته شد و با اینکه کیفیتی به مراتب بهتر از خیلی بازی‌های اقتباس‌شده از فیلم‌ها دارد، ولی خیلی هم آش دهن‌سوزی نبود. ادامه علاقه‌مندی لوکاس‌فیلم گیمز به بازی‌های ادونچر، منجر به خلق یک موتور بازی اختصاصی توسط آن‌ها به نام Script Creation Utility for Maniac Mansion شد که بیشتر به شکل مخفف SCUMM شناخته می‌شود. اسکامم تاثیر خیلی زیادی روی پیشرفت بازی‌های ادونچر داشت؛ چون از یک طرف ساخت این دست بازی‌ها را برای بازیسازان راحت‌تر می‌کرد و از طرف دیگر گرافیکی بودن بازی‌های ساخته‌شده با آن جهش بزرگی از حیث جذابیت برای آثار این ژانر بودند. 

اولین بازی اسکامم، چیزی نبود به جز Maniac Mansion؛ اثری محصول سال 1987 که با داشتن چندین شخصیت مختلف که سه مورد از آن‌ها قابل انتخاب بودند، امکان سوییچ بین کاراکتر‌ها در بازی و حتی اجباری بودن این کار برای حل یک سری از معما‌ها، داشتن جلوه‌های بصری جذاب و همچنین پایان‌بندی‌های مختلف تجربه‌ای کاملا انقلابی بود و هم فروش خیلی خوبی تجربه کرد و هم نمره‌های بالایی از منتقدین گرفت و بدین ترتیب حتی می‌توان گفت ژانر ماجراجویی اشاره و کلیک را به محبوبیتی عالی در بین گیمرها رساند. در پی این موفقیت ران گیلبرت و تیمش سراغ ساخت بازی‌های بیش‌تری با استفاده از اسکامم رفتند و در دومین گام Zak McKracken and the Alien Mindbenders خلق شد و پس از آن هم نوبت به Indiana Jones and the Last Crusade: The Graphic Adventure رسید؛ اثری که لوکاس‌فیلم زمان خیلی کمی برای ساخت آن به بخش بازی خود داد و قصد داشت آن را همزمان با فیلم جدید ایندیانا جونز منتشر کند. با وجود این محدودیت‌ها اما بازی ایندیانا جونز اثری عاری از خلاقیت نبود و به‌نوعی حتی اولین بازی لوکاس‌فیلم گیمز با سیستم دیالوگ به‌حساب می‌آمد و به پرفروش‌ترین بازی استودیو تا آن زمان هم تبدیل شد. پس از انتشار این بازی در سال 1989، بازیسازان استودیو به دو گروه تقسیم شدند؛ گروه اول به رهبری برایان موریارتی اثری به اسم Loom ساختند که در دنیایی جادویی جریان داشت و بازیکنان برای تعامل با آن، باید از نُت‌های موسیقی استفاده می‌کردند. اما گروه دوم با رهبری ران گیلبرت و همراهی اعضای جدیدی چون تیم شیفر و دیو گراس‌من، به سراغ اثری رفتند که درنهایت باعث تولد سری مانکی آیلند شد. 

یک نکته جالب در این مورد، این بود که ران گیلبرت خودش یکی از منتقدین اصلی بازی‌های ماجراجویی در آن زمان بود و حتی مقاله‌ای مشهور از او به اسم «چرا بازی‌های ادونچر افتضاحند» به‌چاپ رسید و در آن وی اولا از گیم‌پلی نسبتا سخت این بازی‌ها و مشکل بودن تعامل داشتن بازیکنان با آن‌ها انتقاد کرد و همچنین به حس‌و‌حال بازی‌های ادونچر و فضایی که آن‌ها در آن جریان داشتند اعتراض داشت. برای بهبود همین نواقص هم بود که گیلبرت در بازی خودش، سراغ دنیایی رفت که قبلا در بازی‌های دیگر استفاده نشده بود. فیلم Captain Blood محصول سال 1935 و کتاب On Stranger Tides نوشته تیم پاورز، دو اثری بودند که ران گیلبرت را به دنیای دزدان دریایی علاقه‌مند کردند و جرقه ساخت اثری را در ذهن وی زدند که ابتدا با اسم Mutiny on Monkey Island شناخته می‌شد و اسم اولیه پروتاگونیست آن هم اسمیر وست بود. اما تغییر این اسم، خود پروسه خیلی جالبی دارد؛ نام خانوادگی این شخصیت، بعد‌ها از کتابی به اسم The Brinkmanship of Galahad Threepwood‌ برگرفته و تریپ‌وود شد. این شخصیت در ابتدا بین اعضای استودیو با اسم Guy شناخته می‌شد و زمانی‌که طراحان گرافیکی بازی در حال طراحی شکل ظاهری وی بودند، فایل آن را با اسم Guy.Brush ذخیره کردند و بعد زمانی‌که گیلبرت این اسم را دید، تصمیم گرفت که چه چیزی بهتر از Guybrush! در نتیجه اسم شخصیت اصلی بازی گای‌براش تریپ‌وود شد و برای اسم نهایی بازی هم اعضا روی The Sectet of Monkey Island به توافق رسیدند. اولین نسخه بازی در سال 1990 منتشر شد و ماجرا‌های آن، در جزیره‌ای به اسم Melee وسط دریای کاراییب جریان داشتند. شروع بازی با نمایش یک کوه وسط دریا آغاز می‌شد و پس از نقش بستن اسم سازندگان روی تصویر، با این مکالمه گای‌براش با یک شخص مسن وارد دنیای مانکی آیلند می‌شدیم:

سلام! من گایبراش تریپ‌وود هستم و می‌خوام یه دزد دریایی بشم. 

اوه، اینجوری آروم از پشت سر به من نزدیک نشو!

امم، پس من می‌رم. راستی گفتی کجا می‌تونم رهبرای دزدای دریایی رو پیدا کنم؟

تو اسکامم‌ بار!

دقایق اولیه بازی بیشتر حکم یک قسمت آموزشی را داشتند و بازیکنان یاد می‌گرفتند که با کلیک روی هر نقطه‌ای، گای‌براش به سمت آن حرکت می‌کند یا مثلا گزینه‌هایی مثل Open، Close، Pick Up یا Talk To هم در پایین صفحه قرار داشتند که بازیکنان ازطریق آن‌ها می‌توانستند با افراد مختلف صحبت کنند، درها را باز کنند یا ببندند و اشیا مختلف را بردارند. با اینکه این سیستم تعامل قبلا هم به اشکال دیگر در بازی‌های لوکاس‌فیلم گیمز (که اسمش در سال 1990 به لوکاس‌آرتس تغییر یافت) استفاده شده بود اما در مانکی‌آیلند به یک تکامل خاص رسید و بازیکنان خیلی ساده‌تر از مثلا بازی ایندیانا جونز می‌توانستند با بازی، دنیایش و شخصیت‌هایش تعامل داشته باشند. پس از ورود گای‌براش به مهمان‌خانه محلی اسکامم‌بار و روبه‌رو شدندش با چند دزد دریایی، وی متوجه می‌شود که برای تبدیل شدن به یک دزد دریایی، باید در شمشیرزنی، دزدی و پیدا کردن گنج ماهر شود و در نتیجه راهی ماجراجویی برای رسیدن به این هدف می‌شود. 

یکی از مهم‌ترین عناصری که نسخه اول مانکی آیلند را به اثری بی‌نهایت جذاب تبدیل می‌کرد، طنز خاص موجود در آن بود. با اینکه در ظاهر با دنیایی با حضور دزدان دریایی، یک آنتاگونیست ترسناک در قالب روح لیچاک و جزیره‌ای به خودی خود تاریک و عجیب رو‌به‌رو بودیم، اما مانکی آیلند طنز عمیقی دارد که گاهی حتی باعث می‌شود با خواندن دیالوگ‌های واقعا بی‌نقص بازی با صدای بلند بخندید. مثلا دیالوگ پایین را بخوانید و بگویید کدام بازی دیگری را سراغ داریم که آنتاگونیستش را که یک دزد دریایی مرده و به شکل روح است به این شکل معرفی کند:

(لیچاک در حال تماشای دریای آتش از کابین خود است که یکی از خدمه وی وارد می‌شود)

کاپیتان لیچاک...قربان..

لیچاک: هیچ‌چیز لذت‌بخش‌تر از وزش بادهای آتشین جهنم و خوردن حرارت اون به صورتت نیست!

خدمه: بله قربان...درست می‌گین... قربان من..

لیچاک: تو این روزاس که آدم می‌فهمه مردن چقدر لذت‌بخشه. 

خدمه: بله قربان منم واقعا خوشحالم که مُردم. 

لیچاک: تو از اینکه مُردی خوشحالی دیگه، مگه نه؟؟؟

خدمه: بله قربان! خیلی خوشحالم که شما کشتی منو تصرف کردین، بعد من و همه خدمه کشتی رو به قتل رسوندین و چی از این بهتر. واقعا من آدم خوش‌شانسیم!

لیچاک: خب کافیه. بگو ببینم چرا مزاحم من شدی؟

خدمه: قربان تو جزیره مِیلی یه مشکلی پیش اومده. 

لیچاک: چه مشکلی؟ دزدای دریایی اون جزیره انقدر لوسن که حتی می‌ترسن تو دریا شنا کنن! چه مشکلی می‌تونه اونجا پیش بیاد؟

خدمه: راستش یه دزد دریایی جدید اومده؛ البته هنوز دزد دریایی نیست و می‌خواد دزد بشه. جوونه، بی‌تجربس و خب دلیلی نداره که نگران بشیم. اصلا نمی‌دونم چرا این موضوع رو گفتم می‌گم یه فکرش به حالش بکنن. 

لیچاک: نه، صبر کنم، خودم حساب این دزد جدید رو می‌رسم. نمی‌ذارم یک آماتور برنامه‌های من رو خراب کنه. 

این جنس از طنز، در دقایق زیادی از مانکی آیلند حضور دارد و خب جدا از اینکه شخصیت‌پردازی بسیار خوبی را برای تک تک شخصیت‌های بازی از گایبراش گرفته تا لیچاک و سایر رقم می‌زند، انگیزه مضاعفی برای بازیکنان است تا فقط درگیر حل کردن معما و زودتر تمام کردن بازی نباشند و بتوانند بیشتر از صرفا گشتن در دنیای جزیره Melee و تعامل با افراد مختلفی که در آن حضور دارند لذت ببرند. ران گیلبرت و دوستانش حتی در بخش بخش بازی، اشاره‌هایی به سایر آثار هم دارند. در مانکی آیلند، به جز در یک صحنه چیزی به اسم مرگ و تمام شدن بازی معنی ندارد اما مثلا در بخشی از آن اگر روی لبه یک صخره قرار بگیرید، گایبراش به پایین سقوط می‌کند و متنی مثل بازی‌های استودیو سیرا که قبلا به آن‌ها اشاره کردیم با این عنوان که «خراب کردی و حالا باید همه‌چیو از اول شروع کنی» روی صفحه نقش می‌بندد. اما زمانی‌که بازیکن در حال ناامید شدن از ادامه بازی است، گایبراش دوباره به صحنه برمی‌گردد و می‌گوید: «این درختای لاستیکی که کِش میان واقعا عالین»! در مورد تنها سکانس مرگ بازی هم همیشه در مانکی آیلند، این مورد گفته می‌شود که گایبراش قادر است نفسش را برای 10 دقیقه نگه دارد. به همین دلیل وقتی در بخشی از بازی یک وزنه سنگین به پای وی بسته شده و گایبراش به اعماق دریا فرستاده می‌شود، اگر نتوانید معما را در 10 دقیقه حل و وی را آزاد کنید، شاهد مرگ گایبراش خواهید بود که حتی این صحنه هم در راستای طنز استفاده شده و پس از مرگ جسد و روح شخصیت را می‌بینیم و گزینه‌های پایین صفحه به مواردی مناسب برای یک روح تغییر می‌کنند!

اما مانکی آیلند، چه ویژگی‌هایی دارد که ما در اولین فلش‌بک تصمیم گرفتم تجربه آن را پس از گذشت این همه سال در سال 2019 پیشنهاد بدهیم؟ خب این ویژگی‌ها محدود به یکی دو مورد نمی‌شوند. اولا برخی بازی‌ها و حتی فیلم‌ها هستند که هرگز در انحصار یک زمان خاص قرار ندارند. برای مثال کم نیستند بازی‌هایی که در زمان خودشان فوق‌العاده بودند اما اگر امروزه به سراغ‌شان بروید، چیزی جز گرافیک آزاردهنده و مکانیک‌های گیم‌پلی بی‌نهایت قدیمی‌شده پیدا نخواهید کرد و در نتیجه از تجربه بازی دلزده خواهید شد. ولی خب این موارد در رابطه با مانکی آیلند صدق نمی‌کنند. چرا که استاندارد‌های گیم‌پلی استفاده‌شده در این بازی، هنوز که هنوز است کاملا کاربردی هستند و مثلا در بازی Thimbleweed Park که یک ماجراجویی اشاره و کلیک مدرن به‌حساب می‌آید هم عملا از چنین مکانیک‌هایی برای تعامل با بازی استفاده شده بود. همچنین با اینکه در زمان انتشار نسخه اصلی ماها به‌دلیل نبود اینترنت و حتی نبود دوستان زیادی که کنار هم بازی را تجربه کنیم بارها و بارها در معما‌های مختلف بازی گیر می‌کردیم و به ران گیلبرت و تیم شیفر و سایر اعضای لوکاس‌آرتس لعن و نفرین می‌کردیم، اما در حالت کلی نسخه اول مانکی آیلند اصلا و ابدا بازی خیلی سختی نیست و مشکلات ماهم در آن زمان بیشتر ناشی از ضعف در درک زبان انگلیسی حتی به شکل پایه و ابتدایی بودند. از آن مهم‌تر اینکه اولا بازی آزادی‌عمل نسبتا خوبی در اختیار بازیکنان قرار می‌دهد و به‌دلیل نبود مرگ در آن راحت می‌توان به گشت‌و‌گذار در قسمت‌های مختلف جزیره و امتحان کردن کارهای مختلف برای پیشروی در بازی پرداخت و دوم اینکه معما‌ها و کلا جریان بازی مانکی آیلند اصلا و ابدا بی‌منطق نیست و برای هر معمایی در بازی روشی منطقی وجود دارد که فقط باید به آن فکر کنید و راه‌حل درستی براش به‌دست بیاورید.

جدای از این مانکی آیلند از حیث گرافیک حتی اگر همان نسخه اولیه آن را هم تجربه کنید، شما را راضی خواهد کرد. نکته جالب در رابطه با گرافیک بازی، این است که مانکی آیلند ابتدا به‌دلیل سخت‌افزار‌های موجود در زمان عرضه‌اش با ترکیب رنگ محدودی منتشر شد اما همان سال‌ها کامپیوتر‌ها پیشرفت خوبی داشتند و مانکی آیلند هم هم‌سو با این پیشرفت‌ها چند باری با گرافیک بهتر مجددا منتشر شد. از همه این‌ها هم مهم‌تر اینکه در سال 2009 لوکاس‌آرتس یک نسخه ریمستر‌شده از آن را با نام The Secret of Monkey Island: Special Edition عرضه کرد که می‌توانید با قیمت 10 دلار آن را از استیم خریداری کنید و از تجربه مانکی آیلند با گرافیک مدرن ولی هسته گیم‌پلی بدون تغییر لذت ببرید. این بازی نقد‌های فوق‌العاده مثبتی در استیم دارد و متای آن هم 86 است. چنین پروسه پیشرفتی علاوه‌بر گرافیک، در زمینه موسیقی‌ها هم برای بازی رخ داد. با اینکه در نسخه اول شاهد موسیقی میدی خیلی ساده‌ای بودیم، اما به مرور با عرضه کارت‌های صوتی بهتر این جنبه از مانکی آیلند هم در نسخه‌های بعدی بهتر و بهتر شد و درنهایت به یک موسیقی عالی رسیدیم که می‌توانید آن را ازطریق این لینک گوش کنید. در دورانی که خبری از صداگذاری برای دیالوگ‌ها نبود، وجود موسیقی‌های مناسب برای بازی‌های ادونچر امری حیاتی به‌حساب می‌آمد و مانکی آیلند هم این کار را به بهترین شکل انجام داده بود. 

خب باهم روراست باشیم؛ از یک بازی ویدیویی مخصوصا از نوع ادونچر چه انتظاری داریم؟ روایت داستانی خوب؟ ران گیلبرت و دوستانش داستان خنده‌دار و در عین حال نسبتا عمیقی را در قالب مانکی آیلند برای‌مان تعریف می‌کنند و تقابل‌های گایبراش و لیچاک دقایق بسیار مفرحی در بازی برای‌تان خلق خواهد کرد که برای لذت بردن از آن‌ها فقط کافی است حوصله خواندن دیالوگ‌های رد‌و‌بدل شده بین شخصیت‌ها را داشته باشید. حتی جدا از این دو شخصیت مواردی مثل عاشق شدن گایبراش، روبه‌رو شدن او با کاراکتر‌های نسبتا پرتعدادی که در جزیره حضور دارند و بلایای عجیب و غریبی که بر سر این شخصیت واقعا درمانده و حتی کمی احمق رخ می‌دهند آنقدر سرگرم‌کننده هستند که بتوان از بازی کردن بازی تا ثانیه آخر لذت برد. جدا از داستان دل‌تان برای حل کردن معما‌های واقعا خوب تنگ شده است؟ به‌تان قول می‌دهم در مانکی آیلند معما‌هایی انتظارتان را می‌کشند که نه فقط در بازی‌های ماجراجویی روز که حتی در خیلی از آثار قدیمی‌تر هم مشابه آن‌ها را با چنین میزانی از منطقی بودن پیدا نخواهید کرد. گرافیک و موسیقی هم که به‌لطف در دسترس بودن نسخه ریمستر رسمی از بازی دیگر بهانه‌ای برای تجربه نکردن آن به‌حساب نمی‌آیند. پس اگر اندک علاقه‌ای به بازی‌های ماجراجویی دارید و قبلا به سراغ مانکی آیلند نرفته‌اید، آخر هفته پیش‌رو بهترین فرصت برای بازی کردن نسخه اول آن خواهد بود که اگر دوستش داشته باشید، به‌تان تبریک می‌گویم چون چهار نسخه دیگر هم از این مجموعه در دسترس هستند که در این روز‌ها نسبتا کم‌بازی تابستان بهترین فرصت را برای بازی کردن همه آن‌ها و چشیدن طعم ماجراجویی، آنطور که باید باشد، خواهید داشت. چهار نسخه اول سری Monkey Island توسط لوکاس‌آرتس ساخته شدند و نسخه پنجم با نام Tales of Monkey Island با همکاری استودیو تل‌تیل گیمز توسعه یافت و در سال 2008 منتشر شد. امتیاز ساخت این مجموعه پس از خرید لوکاس‌آرتس توسط دیزنی، در اختیار این شرکت است و در سال 2016، ران گیلبرت بیانیه‌ای منتشر کرد و از دیزنی خواست تا حق‌امتیاز این مجموعه را به وی بفروشند و حتی طرفداران هم از این تصمیم وی حمایت کردند اما حداقل تا الان، دیزنی تصمیمی برای این کار نگرفته است. 

شما هم اگر خاطره‌ای از سری مانکی آیلند دارید یا می‌خواهید به سراغ این مجموعه بروید، آن را با ما به اشتراک بگذارید و هر پیشنهادی هم برای قسمت‌های بعدی فلش‌بک به‌ذهن‌تان می‌رسد، از شنیدن آن خوشحال خواهیم شد.